Józef Hofman

Józef Hofman (1876-1957)

Kiedy mogłoby się wydawać, że natura już dostatecznie powołała do życia tylu wybitnych utalentowanych pianistów, w Krakowie objawił się światu jeszcze jeden, chyba ze wszystkich dotychczasowych najgenialniejszy, który dla wielu takim do dzisiaj pozostaje – Józef Hofman (1876-1957).

Jako cudowne dziecko, dziesięcioletni wirtuoz rusza na podbój Europy prezentując swoją sztukę przed królem Danii, przed parą królewską Szwecji, przed królową Wiktorią w Londynie i kontynuuje swe triumfalne tournée po Francji i Niemczech, by zaraz potem podbić Amerykę debiutem w nowojorskiej Metropolitan Opera House i serią Pięćdziesięciu Dwóch Koncertów danych w ciągu 10 tygodni (Jan Sierpiński: “Polscy Pianiści”)

Po kilku latach pracy opanowuje całą fortepianowa literaturę i wraca na scenę koncertując na dosłownie wszystkich ważnych scenach w Europie, Ameryce i Australii; ustanawia nowe kryteria programowe, np. wykonując w samym tylko Petersburgu podczas 20 kolejnych koncertów niewiarygodną ilość 256 różnych kompozycji.

W wykonawstwie Chopina, Hofman wznosi się na wyżyny swoich możliwości, dając interpretację zachwycającą techniczną swobodą i zarazem poetyckim rozmachem, pełną nowatorskich rozwiązań wykonawczych (szczególnie w dziedzinie artykulacji), zarazem o stonowanej, romantyczno-lirycznej, a nie emfatycznej ekspresji. Można bez większej przesady stwierdzić, że od czasów Hofmana żaden pianista nie zrealizował Chopinowskiej faktury z równie wielką wyobraźnią (W. Bonkowski, NIFC) W latach 1924-38 kierował w USA założoną przez niego słynną muzyczną uczelnią CURTIS INSTITUTE OF MUSIC w Filadelfii.

Józef Hofman był również wybitnym wynalazcą, współpracował z Thomasem Edisonem, zawdzięczamy mu wśród siedemdziesięciu patentów m. in. amortyzatory i wycieraczki do samochodu, grzałkę elektryczna do wody czy mechanizmy sterujące balonami. Za zasługi dla polskiej kultury został udekorowany w 1935 roku Krzyżem Komandorskim Polonia Restituta.